افتتاح ایرانی‌ترین فاز پارس جنوبی بدون برجام، بدون توتال
تاریخ انتشار: ۷ شهریور ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۸۵۷۰۸۸۸
فاز ۱۱ پارس جنوبی پس از ۲۰ سال وقفه، به دست مهندسان ایرانی ظرف مدت دو سال تکمیل شد و به بهره‌برداری رسید. پیش از این قرارداد فاز ۱۱ پارس جنوبی با شرکت توتال فرانسه منعقد شده بود که بدون پرداخت خسارت آن را نیمه‌کاره رها کرد.
به گزارش گروه سیاسی خبرگزاری دانشجو، روز گذشته با حضور رئیس‌جمهور در عسلویه استان بوشهر، برداشت گاز از فاز ۱۱ به عنوان آخرین فاز باقیمانده از میدان مشترک پارس جنوبی با شکستن قفل ۲۰ ساله توسعه این طرح و با پشت سر گذاشتن دو دهه قراردادهای متعدد نافرجام با شرکت‌های خارجی، آغاز شد.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
پس از خروج شرکت توتال فرانسه از کنسرسیوم توسعه فاز ۱۱ پارس جنوبی، شرکت پتروپارس، توسعه این طرح را با تکیه به توان متخصصین داخلی آغاز کرد.
طرح فاز ۱۱ پارس جنوبی در مرحله نخست بخش اول توسعه، شامل حمل و نصب یک جکت چهارپایه، حفاری و تکمیل ۱۲ حلقه چاه، نصب سکوی اول به همراه متعلقات سکو و خط لوله دریایی جهت انتقال گاز تولیدی به پالایشگاه خشکی فاز ۱۲ در منطقه پارس ۲ کنگان است که هدف دستیابی به ظرفیت کامل تولید روزانه ۲۸ میلیون مترمکعب گاز را محقق می‌کند.
از جمله ویژگی‌های توسعه این طرح می‌توان به برچیدن و جابه‌جایی یک سکوی بهره‌برداری عظیم‌الجثه با وزن بیش از ۳ هزار و ۲۰۰ تن از موقعیت خود در دریا به موقعیتی جدید اشاره کرد که به عنوان اقدامی بی‌سابقه در کشور و کم‌نظیر در دنیا شناخته می‌شود.
همچنین با بهره‌برداری کامل از طرح توسعه فاز ۱۱ پارس جنوبی، ظرفیت تولید گاز از این میدان مشترک به میزان ۵۶ میلیون مترمکعب در روز افزایش می‌یابد که می‌تواند به بهبود تراز گاز کمک شایان توجهی کند.
با بهره‌برداری از هر یک از فاز‌های پارس جنوبی، تولید ناخالص داخلی حدود یک درصد افزایش می‌یابد.
توسعه فاز ۱۱ پارس جنوبی جلوه‌ای بارز از توان بالای متخصصان صنعت نفت و گاز کشور در اجرای مگاپروژه‌های فراساحلی در سطوح ملی، منطقه‌ای و بین‌المللی به شمار می‌رود.
آیت‌الله سید ابراهیم رئیسی، رئیس‌جمهور روز دوشنبه به منظور بهره‌برداری از فاز ۱۱ گازی پارس جنوبی و افتتاح چند طرح مهم اقتصادی وارد عسلویه از توابع استان بوشهر شد.
رئیس‌جمهور در بدو ورود به فرودگاه بین‌المللی خلیج فارس عسلویه از سوی نماینده، ولی فقیه در استان، استاندار بوشهر و جمعی از مقامات و مسئولان محلی مورد استقبال قرار گرفت. وزیر نفت دکتر رئیسی را در این سفر همراهی کرد.
در کنار افتتاح و بهره‌برداری رسمی از فاز ۱۱ پارس جنوبی، طرح متانول و پتروشیمی هنگام نیز به بهره‌برداری رسید.
رئیس‌جمهور: صنعت نفت وابسته به حضور مستشاران خارجی نیستآیتالله سید ابراهیم رئیسی روز دوشنبه در آیین افتتاح فاز ۱۱ گازی میدان مشترک پارس جنوبی در عسلویه راه‌اندازی این فاز را اقدامی بزرگ و ماندگار در حوزه صنایع نفت و گاز کشور دانست و اظهار کرد: اجرای این طرح از سوی متخصصان توانمند داخلی در حالی صورت گرفت که شرکت‌های خارجی طرف قرارداد برای اجرای آن به بهانه تحریم تعهدات خود را رها کرده بودند و کشور تحت شدیدترین تحریم‌ها قرار داشت.
رئیس‌جمهور انتقال سکوی گازی از فاز ۱۲ میدان عظیم پارس جنوبی به این میدان و راه‌اندازی این طرح چهار سال زودتر از زمان لازم برای اجرای چنین طرحی را از دیگر ویژگی‌های خاص این پروژه عنوان کرد و افزود: در اجرای این طرح همچنین صرفه‌جویی‌های مالی قابل توجهی هم حاصل شده است.
رئیسی اجرای این طرح را یک عملیات فنی پیچیده و به نوعی منحصر به فرد و درآمدزا برای کشور برشمرد و بیان کرد: با راه‌اندازی این فاز بخش قابل توجهی از حق کشورمان از میادین مشترک احصا خواهد شد که جا دارد از زحمات همه کارکنان و تلاشگران صنعت نفت در این بخش و نیز صبوری خانواده‌های آنان صمیمانه قدردانی کنم.
رئیس‌جمهور با اشاره اینکه تولید هفت میلیون مترمکعبی این فاز تا بیش از ۵۰ میلیون مترمکعب افزایش خواهد یافت، تصریح کرد: امروز اقدامات و طرح‌های حوزه نفت و گاز و به طور کلی انرژی در کشور با انگیزه بالایی دنبال می‌شود.
وی با اعلام این که شرکت‌های خارجی به بهانه تحریم به تعهد خود در فاز ۱۱ پارس جنوبی عمل نکردند، بیان کرد: اراده پولادین جوانان ایرانی و متخصصین ما در این میدان افتخارآفرین شد.
رئیس‌جمهور عنوان کرد: جابه‌جایی یک سکو از یک فاز به یک فاز دیگر از لحاظ فنی کار بزرگی است که به دست متخصصان داخلی به نتیجه رسیده و در کوتاه‌ترین زمان انجام شده است.
وی با قدردانی از خانواده‌های صبور متخصصین داخلی که بخش عمده‌ای از وقتشان را بدور از خانواده و برای صنعت نفت کشور قرار داده‌اند، گفت: اکنون تولید گاز در فاز ۱۱ پارس جنوبی تا ۵۰ میلیون متر مکعب گاز افزایش می‌یابد که نشان از عزم و انگیزه متخصصین ایرانی برای انجام کار‌های بزرگ و احقاق حق کشور از میادین کشور است.
رئیسی افزود: این برای کشور ما مایه افتخار است که صنعت نفت ما تمام ایرانی و برای مستشاران خارجی جایی ندارد.
وی با اعلام این که متخصصین ما توان انتقال دانش و فناوری به سایر کشورها دارند، تاکید کرد: در سفر به آفریقای جنوبی به من گفتند که پنج پالایشگاه نیاز به به‌روزرسانی دارند و درخواست استفاده از توان فنی و علمی متخصصین ایرانی داشتند که وزیر نفت به طرف آفریقایی جنوبی وعده داد خدمات فنی و مهندسی در این بخش به آنها ارائه می‌کند.
رئیسی یادآور شد: به دنبال این هستیم که در میادین مشترک نفتی عقب نمانیم.
وی با اشاره به اینکه تکلیف ما در دولت و مجلس کار جهادی برای رفع مشکلات مردم است، گفت: باید به صورت شبانه‌روزی برای توسعه تولید، فعالیت‌های دانش‌بنیان و رفع مشکلات مردم تلاش کنیم.
رئیس‌جمهور ادامه داد: این در حالی است که دشمن تلاش می‌کند برای توقف تولید و پیشرفت کشور مانع تراشی کند.
کشور به لبخند و اشک دیگران متصل نشده استرئیسی ادامه داد: رشد اقتصادی کشور صفر درصد بوده که اکنون به مثبت چهار درصد رسیده که نشان‌دهنده این است که گفتمان ما می‌توانیم با دست مردم تحقق یافته و کشور به لبخند و اشک دیگران متصل نشده است.
وی گفتمان این دولت را متمایز و برگرفته از شهید سلیمانی و شهدای منطقه ذکر کرد و افزود: به جای اینکه به دست‌های بیگانه نگاه کنیم، با کمک متخصصان داخلی کار‌های بزرگی را رقم زده‌ایم.
رئیس‌جمهور یادآور شد: ایران امروز قدرتمند است و این قدرت متعلق به شهدا، مردم و نیروهای مسلح و با تلاش دولت‌مردان و فعالیت شبانه‌روزی متخصصان در عرصه‌های مختلف ایجاد شده است.
رئیس‌جمهور کشورمان در خصوص مشکل لنج‌داران و واردات کالای همراه ملوان (ته‌لنجی) گفت: این موضوع یکی از مشکلات مهم استان بوشهر است که البته ما مخالفتی با این موضوع نداریم و باید این کار توسط لنج‌داران و ملوانان انجام شود.
رئیسی یادآور شد: باید واردات مورد نیاز کشور از طریق دریا برای رفع مشکل مردم به صورت جدی دنبال شود، اما نباید کالایی که در کشور تولید می‌شود، وارد کشور شود که اشکال و خسارات به تولید داخلی ایجاد کند.
وی در خصوص مشعل‌سوزی در پارس جنوبی گفت: با استفاده از توان شرکت‌های دانش‌بنیان به دنبال جلوگیری از مشعل‌سوزی هستیم که به عنوان یک اولویت طی ماه‌ها و سال‌های آتی این مسئله حل می‌شود.
رئیس‌جمهور ادامه داد: استفاده از این گاز‌ها در شبکه داخلی و تبدیل آن به ثروت به جای آلودگی محیط زیست را دنبال می‌کنیم.
وی با اعلام افزایش اعتبارات مسئولیت‌های اجتماعی وزارت نفت در منطقه پیرامونی در استان بوشهر، گفت: سهم این استان از مسئولیت‌های اجتماعی برای سال جاری، ۶۵ هزار میلیارد ریال در نظر گرفته شده است.
وی در خصوص بومی‌گزینی برای اشتغال در منطقه گفت: برای ما استفاده از نیروی کارآمد بومی اولویت بوده و در تمامی استانها نیز بر بومی‌گزینی تاکید داریم و در این استان نیز نیاز است از نیروهای بومی مورد نیاز استفاده شود.
رئیس‌جمهور با اعلام وجود غبار محرومیت بر چهره استان بوشهر، اظهار کرد: اگرچه چهره شهر‌ها و روستا‌های استان بوشهر نسبت به سال‌های قبل عوض شده، اما هنوز محرومیت‌ها و غیربرخورداری‌هایی وجود دارد که نیاز است با کار جهادی این غبار از چهره شهر‌ها و روستا‌های استان برچیده شود.
حضور رئیس‌جمهور روی سکوی تولید گاز فاز ۱۱ میدان پارس جنوبیرئیس جمهور که صبح دیروز دوشنبه به منظور افتتاح عملیات تولید گاز از فاز ۱۱ میدان پارس جنوبی به شهرستان عسلویه سفر کرده است، در بدو ورود به محل استقرار این سکوی دریایی عزیمت و از بخش‌های مختلف آن بازدید کرد و با توضیحات دست‌اندرکاران از جزئیات عملیات کم‌نظیر انتقال سکوی این فاز از فاز دوازدهم و نیز راه‌اندازی این فاز مهم میدان عظیم پارس جنوبی مطلع شد.
رئیس‌جمهور در جریان این حضور ضمن بازدید از بخش‌های مختلف، با کارگران و مهندسان حاضر در این سکو که در شرایط سخت دریایی به شکل شبانه‌روزی در این میدان تولید فعالیت می‌کنند نیز به گفتگو پرداخت.
فاز ۱۱، جنوبی‌ترین و مرزی‌ترین فاز میدان گازی پارس جنوبی به شمار می‌رود و از این لحاظ مهم‌ترین فاز این میدان است چرا که در صورت عدم برداشت از آن، گاز به بخش‌های جنوبی انتقال داده خواهد شد.
طی ۲۰ سال گذشته عملیات راه‌اندازی این فاز بارها به شرکت‌های خارجی واگذار شد، اما این شرکت‌ها به بهانه تحریم هر بار عملیات احداث و راه‌اندازی را ناتمام رها کردند، تا اینکه در سال ۱۴۰۰ با روی کار آمدن دولت سیزدهم، این طرح به عنوان یکی از طرح‌های نیمه‌تمام دارای اولویت مورد توجه قرار گرفت و با واگذاری آن به شرکت‌های داخلی و با اتکا به توانمندی‌های متخصصان کشورمان پس از ۲۰ سال وقفه در مدت ۲ سال با تلاش جهادی و شبانه‌روزی، امروز افتتاح و عملیات تولید گاز در آن آغاز خواهد شد.
با بهره‌برداری از این فاز روزانه ۵۶ میلیون مترمکعب به تولید گاز و میعانات گازی کشور افزوده خواهد شد که درآمدی ۵ میلیارد دلاری را در سال نصیب کشور خواهد کرد و تولید ناخالص داخلی را حدود یک درصد افزایش خواهد داد.
بدون برجام، بدون توتالبهرهبرداری فاز ۱۱ پارس جنوبی، جدیدترین مصداق اقدامات دولت بدون برجام بود. البته این‌بار باید بگوییم «بدون برجام و بدون توتال».
در دولت قبل، در رویکردی خسارت‌بار تمامی امور کشور و حتی آب خوردن مردم به برجام و مذاکره با غرب گره زده شد.
به عنوان نمونه، در دولت قبل از وعده ۲۰۰ میلیارد دلار سرمایه‌گذاری خارجی، فقط قرارداد ۴.۸ میلیارد دلاری با شرکت توتال امضا شد که آن هم میراثی جز سرقت اطلاعات ایران و نقض قرارداد، بر جا نگذاشت!
مالک شریعتی، عضو کمیسیون انرژی مجلس شورای اسلامی پیش از این گفته بود: تاخیر در برداشت از فاز ۱۱ پارس جنوبی که به دلیل رها کردن پروژه از سوی توتال رخ داده بود کشور را با ضرر ۴۰ میلیارد دلاری مواجه ساخت.
نکته قابل تأمل این‌جاست که مجموع ارزش قراردادهای نفتی در هشت ماه نخست دولت سیزدهم بیش از ۳ برابر ارزش قرارداد دولت قبل با شرکت بدسابقه توتال فرانسه است.
۸۰۰ میلیون دلار صرفه‌جویی ارزیجواد اوجی، وزیر نفت روز دوشنبه در آیین افتتاح و بهره‌برداری از فاز ۱۱ گازی پارس جنوبی، اظهار داشت: در ۶ ماه قبل زمانی که ریاست جمهوری برای افتتاح پالایشگاه فاز ۱۴ پارس جنوبی به عسلویه آمدند، از ما خواست که فاز ۱۱ در همین دولت به بهره‌برداری برسد.
وی افزود: امروز خوشحال هستیم که طی ۶ ماه از آن گفتگو، شاهد به بهره‌برداری از طرحی هستیم که ۲۰ سال توسط شرکت خارجی ما را معطل کرده بودند.
وزیر نفت تصریح کرد: آیت‌الله رئیسی بر توسعه میادین مشترک و به‌خصوص اتمام فاز‌های پارس جنوبی تاکید دارند و به ایشان قول می‌دهیم در این مسیر حرکت کنیم.
اوجی یادآورشد: اجرای فاز ۱۱ پارس جنوبی به دست متخصصان داخلی ۸۰۰ میلیون دلار صرفه‌جویی ارزی برای کشور به همراه داشت.
وی گفت: با تکمیل چاه‌های فاز ۱۱ پارس جنوبی روزانه ۵۰ میلیون متر مکعب از این میدان مشترک برداشت خواهد شد.
وزیر نفت افزود: این درحالی است که پارسال وقتی ترکمنستان گاز را قطع کرد برای روزانه ۱۰ میلیون متر مکعب گاز در آن منطقه دچار چالش شدیم.
اوجی ادامه داد: از شروع دولت سیزدهم بسیاری از پروژه‌های نیمه‌کاره از جمله فاز ۱۱ پارس جنوبی که فقط قرارداد آن توسط شرکت‌های خارجی رد و بدل می‌شد به ثمر نشست.
وی گفت: پارسال ۳۴ پروژه نیمه‌کاره به ارزش ۱۲ میلیارد دلار به بهره‌برداری رسید.
وزیر نفت یادآورشد: امسال ۶۷ پروژه در حوزه بالا و پایین‌دستی به ارزش ۱۵ میلیاد دلار با اولویت تولید به بهره‌برداری می‌رسد که تاکنون ۲۵ پروژه به ارزش ۷.۵ میلیاد دلار افتتاح شده است.
اوجی افزود: دولت سیزدهم در حوزه پارس جنوبی ۱۰ اقدام مهم تاکنون انجام شده که فاز ۱۱ پارس جنوبی از جمله آنهاست.
وی راه‌اندازی واحد‌های شیرین سازی میعانات گازی فاز‌های ۲و۳، احداث خط لوله فاز ۱۶، احداث پالایشگاه فاز ۱۴ از دیگر اقدام‌های بزرگی است که در دولت سیزدهم انجام شده است.
وزیر نفت گفت: امروز وزارت نفت در همه بخش‌ها به خودکفایی دست یافته است و به بسیاری از کشورهای مورد تحریم که ۳۰ کشور هستند و ایران نیز در صدر آنهاست، حضور فعال پیدا کرده‌ایم.
اوجی یادآورشد: پرونده پارس جنوبی هنوز بسته نشده است و از برنامه‌های مهم وزارت نفت حفظ، نگهداشت و فشارافزایی در پارس جنوبی است که مطالعات آن رو به پایان است.
ادعایی مضحک و تکراری برای مصادره یک موفقیتپس از انتشار خبر افتتاح و بهره‌برداری از فاز ۱۱ پارس جنوبی، صفحه رسمی دفتر حسن روحانی، رئیس‌جمهور سابق در ایکس (توئیتر) به این خبر واکنش نشان داد.
در بخشی از واکنش دفتر رئیس‌جمهور سابق آمده است: از سال ۱۳۹۲ تا ۱۳۹۹، تعداد فاز‌های تکمیل‌شده پارس جنوبی از ۱۰ فاز به ۲۷ فاز رسید و این‌گونه بود که ایران در برداشت گاز از این میدان مشترک، قطر را پشت سر گذاشت.
دفتر آقای روحانی اصلا به این سؤال پاسخ نداده که چرا تکمیل و بهره‌برداری از فاز ۱۱ پارس جنوبی، در دولت قبل معطل مانده است؟! همچنین هیچ سخنی از خسارت‌های قرارداد توتال به میان نیامده است!
واقعیت این است که دولت قبل، کارنامه‌ای خسارت‌بار و غیرقابل دفاع دارد و به همین منظور از هر فرصتی برای ترمیم این کارنامه پرخسارت، سوءاستفاده می‌کند.
ایرانی‌ترین فاز پارس جنوبیلازم به ذکر است که مدیرعامل شرکت نفت و گاز پارس در سال ۱۳۹۸ با انکار توانمندی‌های داخلی مدعی شده بود که تجهیزات پارس جنوبی را فقط سه شرکت در جهان می‌توانند بسازند و ایرانی‌ها قادر به انجام آن نیستند.
جابه‌جایی سکوی فاز ۱۲ به فاز ۱۱ برای ایران تجربه نخستین جابه‌جایی از دریا به دریا بود و گفته می‌شد که این کار بدون مشاوران خارجی شدنی نیست. اما در نهایت، مهندسان و متخصصان ایرانی بدون حضور مشاوران خارجی موفق شدند این عملیات پیچیده را انجام بدهند.
منبع: کیهانمنبع: خبرگزاری دانشجو
کلیدواژه: بهره برداری از فاز ۱۱ فاز ۱۱ پارس جنوبی راه اندازی این فاز میلیون مترمکعب بهره برداری شرکت های خارجی پارس جنوبی بهره برداری میلیارد دلار دولت سیزدهم استان بوشهر میدان مشترک روز دوشنبه شبانه روزی بدون برجام جابه جایی تولید گاز نفت و گاز صنعت نفت خواهد شد ترین فاز دولت قبل وزیر نفت شرکت ها بخش ها ۲۰ سال
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت snn.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «خبرگزاری دانشجو» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۸۵۷۰۸۸۸ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
در سفر رافائل گروسی به تهران موارد اختلافی ایران و آژانس حل خواهد شد؟
به گزارش همشهری آنلاین به نقل از تسنیم، رافائل گروسی، مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی اوایل هفته جاری به منظور رایزنی و دیدار با مقامات جمهوری اسلامی ایران و همچنین شرکت در نخستین کنفرانس بین‌المللی علوم وفنون هسته‌ای ایران که در شهر اصفهان برگزار می‌شود، به ایران سفر خواهد کرد.
این سفر با توجه به تحولات و شرایط منطقه و همچنین با توجه به روابط ایران و آژانس بین‌المللی انرژی اتمی و موارد ادعایی آژانس علیه برنامه صلح آمیز هسته‌ای ایران دارای اهمیت خاصی است و می‌تواند در صورت رویکرد فنی و عدم توجه به مسائل سیاسی به اصلاح روند غیرسازنده آژانس در برابر ایران منجر شده و همکاری‌های فی‌مابین را افزایش دهد.
مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در طی سال‌های گذشته بدون توجه به همکاری‌های گسترده ایران با آژانس و اعطای دسترسی به این نهاد برای بازرسی، ادعاهای سیاسی خود علیه برنامه صلح آمیز هسته‌ای ایران را در گزارش‌های فصلی به شورای حکام و همچنین در مصاحبه‌های صورت گرفته با رسانه‌ها مطرح کرده است.
در آخرین گزارش فصلی گروسی به شورای حکام در اسفند ماه سال گذشته نیز رویکرد سیاسی مدیرکل مشهود است که از رویکرد ایران در کاهش همکاری با این آژانس انتقاد کرده و در خصوص مسائلی از جمله پادمان و اصطلاح دو مکان باقی مانده، توقف اجرای کد اصلاحی ۳.۱ و همچنین بازرسی‌ها ادعاهای قبلی را تکرار کرده است.
موضوع مربوط به اصطلاح «دو مکان» و اسناد غیرمعتبرسال ۱۳۹۸ آژانس بین‌المللی انرژی اتمی بر اساس یک سری اسناد مجهول الهویه و غیر معتبر که توسط رژیم صهیونیستی منتشر شده بود، ادعایی را علیه ۴ مکان مطرح کرد و ادعا کرد ایران در ۴ منطقه ورامین، تورقوزآباد، آباده (مریوان) و آزمایشگاه جابر بن حیان غنی سازی یا اعمال خارج از پادمان انجام شده است.
طی مذاکرات و رایزنی‌ها موضوع آزمایشگاه جابر بن حیان در نتیجه همکاری ایران مطابق با بند ۷.۶ گزارش آژانس بسته شده است و همچنین پس از سفر گروسی در اسفند ماه ۱۴۰۱ به تهران و مذاکرات انجام شده پرونده مربوط به آباده نیز بسته شد. در گزارش مدیرکل به شورای حکام در خرداد سال ۱۴۰۲ آمده است که بازرسان تحقیقات خود را در مورد آثار اورانیوم در مریوان، در نزدیکی شهر آباده، در حدود ۵۲۵ کیلومتری جنوب شرقی تهران بسته‌اند.
در آخرین گزارش آژانس به شورای حکام در اسفندماه ۱۴۰۲ دو مکان ادعایی باقیمانده آژانس همچنان وجود دارد و گروسی در این گزارش مدعی شد که «ایران توضیحات فنی معتبری برای وجود ذرات اورانیوم با منشأ انسانی در ورامین و تورقوزآباد به آژانس ارائه نکرده و آژانس را از مکان یا مکان‌های فعلی مواد هسته‌ای یا تجهیزات آلوده مطلع نکرده است».
آژانس تاکنون اسناد معتبری در این خصوص ارائه نکرده و صرفا بر اساس اطلاعات ادعایی و مجهول‌الهویه رژیم صهیونیستی در این خصوص، ازریابی‌های خود را انجام داده است. ایران نیز در پاسخ به این ادعا به صراحت بیان کرده که هیچ مکانی که باید تحت موافقتنامه پادمان جامع (CSA) اعلام شود، وجود ندارد؛ از جمله از طریق یادداشت‌های توضیحی INFCIRC/۱۱۵۹ مورخ ۲۳ نوامبر ۲۰۲۳، INFCIRC/۱۱۳۱ مورخ ۱۴ سپتامبر ۲۰۲۳، INFCIRC/۹۹۶ مورخ ۷ ژوئن ۲۰۲۲ و INFCIRC/۹۶۷ مورخ ۳ دسامبر ۲۰۲۱ که توسط ایران ارسال شده است.
در یادداشت توضیحی ایران در اسفند ماه سال گذشته نیز تاکید شده که در خصوص "ورامین"، هیچ مکان اعلام نشده‌ای (که اعلام آن) طبق موافقتنامه پادمان جامع (CSA) الزامی باشد، وجود نداشته است.
ایران در این یادداشت نوشت: «ادعای وجود "کارخانه در مقیاس آزمایشی اعلام نشده که بین سال‌های ۱۹۹۹ تا ۲۰۰۳ مورد استفاده قرار می‌گرفته است" فاقد اطلاعات موثق و اسناد معتبر تأیید شده، بلکه مبتنی بر اسناد جعلی و غلط ارائه شده توسط یک نهاد معلوم‌الحال است. ارجاع آژانس صرفاً به تصاویر ماهواره‌ای بی‌کیفیت برای ارزیابی اینکه «... کانتینرهای خارج شده از ورامین در نهایت به تورقوزآباد منتقل شدند...» کافی و صحیح نیست، زیرا هزاران کانتینر مشابه در سراسر کشور در حال حرکت هستند. ادعای جابجایی یک کانتینر از مکانی به مکان دیگر، نمی‌تواند تنها با تصاویر ماهواره‌ای کم کیفیت طرح و پیگیری شود.»
ایران همچنین در خصوص تورقوزآباد نیز با بیان اینکه هیچ سند معتبری تاکنون ارائه نشده است، در یادداشت توضیحی خود تصریح کرد: «ارزیابی آژانس براساس اطلاعات و شواهد معتبر نیست. تورقوز آباد در واقع یک مکان صنعتی است که شامل انواع انبارها و اماکن نگهداری مواد شوینده، مواد شیمیایی، مواد غذایی، پارچه و منسوجات، لاستیک و قطعات خودرو، لوله و اتصالات و برخی ضایعات صنعتی است. این مکان در چنین منطقه‌ای مناسب برای انبار مواد هسته‌ای نیست. در مورد فرض نادرست آژانس مبنی بر بیرون بردن کانتینرها به شکل دست نخورده از این مکان نیز اطلاعاتی که اثبات می‌کند فرض آژانس صحیح نیست قبلاً به آژانس ارائه شده است.»
ایران توضیحات فنی خود در خصوص این ادعاها را در گزارشاتی مختلف به آژانس ارائه کرده اما رویه سیاسی در این نهاد بین‌المللی و تحت تاثیر قرار گرفتن توسط رژیم صهیونیستی تاکنون باعث شده که با وجود اینکه هیچ سند معتبر مبنی بر تخلف ایران در طی این سال‌ها وجود ندارد، این موارد ادعایی توسط آژانس بسته نشود.
ایران به طور داوطلبانه به آژانس اجازه دسترسی اعطا کرده و اطلاعات و توضیحاتی در مورد این مکان‌ها به آژانس ارائه کرد. این در حالی بود که آژانس اسناد معتبری را در رابطه با ادعای خود درباره «مواد هسته‌ای اعلام‌نشده و فعالیت‌های مرتبط هسته‌ای» به ایران ارائه نکرد و ایران هرگز موظف نبوده است که اسناد غیرمعتبر و ساختگی را به‌عنوان اطلاعات مرتبط با پادمان در نظر بگیرد و به درخواست‌های آژانس پاسخ دهد. با این حال، متأسفانه آژانس تمامی اسناد ساختگی و اطلاعات جعلی ارائه شده توسط رژیم اسرائیل را معتبر می‌داند. این امر باعث شده است که آژانس بر این اساس ارزیابی اشتباه و نتیجه‌گیری غیرقابل اعتمادی داشته باشند.
کد اصلاحی ۳.۱ و توقف اجرای آن توسط ایرانبه دنبال خروج غیرقانونی آمریکا از برجام و ناتوانی اتحادیه اروپا و سه کشور اروپایی آلمان و فرانسه و انگلستان در اجرای تعهدات خود، ایران بر اساس بندهای ۲۶ و ۳۶ برجام، تمام اقدامات شفاف‌ساز داوطلبانه فراتر از موافقتنامه پادمان جامع خود از جمله اجرای کد اصلاحی ۳.۱ (همان‌طوری که در بند ۶۵ پیوست برجام مشخص شده است) را متوقف کرد.
پس از این عمل ایران، آژانس نیز با انتقاد از توقف موقتی اجرای کد ۳.۱ توسط ایران، آن را عدم اجرای موافقتنامه پادمان تلقی کرد. گروسی نیز در گزارشات و مصاحبه‌های خود سعی کرد ایران را ناقض توافقات بداند. وی در در نشست افتتاحیه شورای حکام آژانس در خصوص برنامه هسته‌ای ایران مدعی شد: «ایران همچنین نیاز به اجرای کد اصلاحی ۳.۱ دارد که یک تعهد قانونی برای ایران است. این مسائل پادمانی باقیمانده ناشی از تعهدات ایران ذیل توافقنامه پادمان جامع است و باید حل و فصل شود تا آژانس در موقعیتی باشد که تضمین دهد برنامه هسته‌ای ایران منحصراً صلح آمیز است.»
مسئله‌ای که آژانس فراموش کرده این است که تصمیم ایران برای توقف اجرای تعهدات خود تحت برجام کاملاً مطابق با حقوق ذاتی آن طبق بندهای ۲۶ و ۳۶ برجام و در پاسخ به خروج غیرقانونی آمریکا از برجام بود و این واقعیت آشکار نمی‌تواند مبنایی برای آژانس و دیگر کشورهای غربی برای خواسته‌های فراتر از ان‌پی‌تی و همچنین خودداری از انجام تعهدات خود باشد.
کد ۳.۱ جزء لاینفک ترتیبات فرعی موافقتنامه‌های پادمان جامع آژانس بین‌المللی انرژی اتمی با کشورهای غیر هسته‌ای طرف معاهده منع گسترش سلاح‌های هسته‌ای (NPT) است. این آیین نامه از دولت‌ها می‌خواهد که در مورد تاسیسات جدید به طور معمول حداکثر ۱۸۰ روز قبل از بارگذاری مواد هسته‌ای به آژانس گزارشاتی ارائه شود.
مدیرکل آژانس در این خصوص مدعی است که مبنای قانونی پذیرش کد اصلاحی ۳.۱ از سوی ایران، ماده ۳۹ موافقتنامه پادمان است و قانونی بودن یا غیرقانونی بودن تصمیم ایران مبنی بر توقف اجرای این آیین‌نامه باید بر اساس مفاد این ماده ارزیابی شود.
اما ماده ۳۹ در مورد تعلیق اجرای آیین نامه ساکت است و به طور خاص به توقف اجرای قانون اشاره نکرده است. بنابراین، برای ارزیابی اینکه آیا توقف اجرای کد اصلاحی ۳.۱ توسط ایران نقض تعهدات بین‌المللی این کشور است، بررسی اسناد حقوقی مربوط به غیر از موافقتنامه پادمان ضروری است.
نکته مهم دیگر این است که این بند ۶۵ برجام بود که ایران را ملزم به اجرای مجدد کد اصلاحی پس از سال ۲۰۱۵ کرد. برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) در واقع شرایطی را فراهم می‌کند که تحت آن ایران می‌تواند تعهدات خود از جمله تعهد به اجرای کد اصلاحی ۳.۱ را به حالت تعلیق درآورد. به طور خاص، بندهای ۲۶ و ۳۶ برجام شرایطی را که اجازه چنین تعلیقی را می‌دهد، بیان می‌کند. ایران، متعاقب اعمال مجدد تحریم‌ها توسط ایالات متحده در سال ۲۰۱۸ و عدم پایبندی امضاکنندگان اروپایی به تعهدات خود در برجام، به تدریج تعهدات برجامی خود را کاهش داد و در فوریه ۲۰۲۱، اجرای کد اصلاحی ۳.۱ را متوقف کرد.
در نتیجه، توقف اجرای کد اصلاحی توسط ایران با تعهدات برجام همسو بوده و نقض آن محسوب نمی‌شود. برجام، به عنوان یک توافق عمومی و جزء لاینفک قطعنامه شورای امنیت سازمان ملل متحد (۲۲۳۱)، بر اساس ماده ۱۰۳ منشور سازمان ملل متحد، بر سایر معاهدات از جمله موافقتنامه‌های پادمان اولویت دارد. همانطور که در بالا ذکر شد، برجام، تحت شرایط خاصی، کاهش و تعلیق تعهدات برجامی ایران از جمله تعهد این کشور به اجرای کد اصلاح شده را مجاز دانسته و مدیرکل آژانس نمی‌تواند در ارزیابی قانونی یا غیرقانونی بودن تعلیق این موضوع را نادیده بگیرد.
این کشور ایران نبود که توقف اجرای این کد را آغاز کرد. در عوض، این اقدامات خصمانه برخی از دولت‌ها بود که ایران را مجبور به توقف اجرای این قانون در سال ۲۰۰۷ و بار دیگر در سال ۲۰۲۱ کرد. تعلیق اجرای کد اصلاحی پیامد مستقیم شکست برخی کشورها در پایبندی به تعهدات خود در برجام است. اگر این کشورها نقض‌های خود را اصلاح کنند و مسئولیت‌های خود را از سر بگیرند، ایران آماده است تا پاسخ متقابل را بدهد.
مسئله بازرسان آژانس۲۵ شهریور ماه ۱۴۰۲ بود که خبری توسط آژانس مبنی بر اینکه برخی از بازرسان این نهاد توسط ایران لغو انتصاب شده‌اند، منتشر شد. ایران ۸ بازرس فرانسوی و آلمانی آژانس را براساس حقوق حاکمیتی مصرح در ماده ۹ موافقتنامه جامع پادمان بین ایران و آژانس ( INFCIRC ۲۱۴) و در پی سوءاستفاده‌های سیاسی سه کشور اروپایی در جلسه شورای حکام لغو انتصاب کرد.
ناصر کنعانی، سخنگوی وزارت امور خارجه پس از این لغو انتصاب اعلام کرد: متأسفانه سه کشور اروپایی و آمریکا به رغم تعامل مثبت، سازنده و مستمر جمهوری اسلامی با آژانس، با زیاده‌خواهی و با هدف تخریب فضای همکاری ایران و آژانس، از فضای شورای حکام برای مقاصد سیاسی خود سوءاستفاده کردند. ایران پیشتر نسبت به عواقب این گونه سوءاستفاده‌های سیاسی از جمله تلاش برای سیاسی کردن فضای آژانس هشدار لازم را داده بود.
بعد از این عمل متقابل ایران، آژانس واکنش نشان داد و گروسی نیز در گزارشات و مصاحبه‌های خود با انتقاد از این لغو انتصاب مدعی شد که عمل ایران اجرای عادی فعالیت‌های راستی آزمایی آژانس در ایران را متاثر می‌کند. وی در بیانیه ۱۶ سپتامبر خود در این باره نوشت: «تجربه نشان می‌دهد که حذف/ اخراج/طرد بازرسان آژانس بر دستور کار( وظیفه) اساسی آژانس در راستی آزمایی تأثیر می‌گذارد و روشی برای کار همکارانه نیست.»
آژانس بین‌المللی انرژی اتمی , سازمان انرژی اتمی ایران , برجام , مذاکرات هسته ای , محمد اسلامی , مدیر کل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی ,
در بحث لغو انتصاب بازرسان آژانس گروسی باید به جای فرافکنی به اصل موضوع بپردازد. وی مدعی است که ایران بر اساس ملیت بازرسان آنان را اخراج کرده و نباید انتصاب آنان را لغو می‌کرد. این در حالی است که طبق قانون ایران حق دارد نه تنها قبل از انتصاب بازرسان بلکه حتی بعد از آن نیز انتصاب آنان را لغو نماید.
براساس توافق نامه جامع پادمانی کشورهای عضو حق دارند از پذیرش یک یا گروهی از بازرس‌ها که آنها را فاقد صلاحیت تشخیص دادند، اجتناب کنند یا ماموریت شان را کان لم یکن فرض و یا نیمه تمام بگذارند و اعمال این حق هیچ نیازی به حصول یا وجود شرایط خاصی ندارد و کشور کاملا مختار است.
براساس بند یک ماده ۹ توافقنامه جامع پادمانی، آژانس باید رضایت ایران را برای بازرسان پیشنهادی خود دریافت نماید. همچنین براساس بند دو همان ماده چنانچه ایران چه در زمان پیشنهاد بازرس یا هر زمان دیگری پس از انتخاب یک بازرس با آن مخالف باشد، آژانس باید بازرس یا بازرسین دیگری را به دولت ایران پیشنهاد نماید. براساس بند سه ماده مزبور چنانچه در اثر خودداری مکرر دولت ایران از قبول بازرسین پیشنهادی آژانس، اجرای بازرسی بر طبق موافقتنامه دچار وقفه گردد، این مخالفت باید از طرف مدیرکل آژانس به شورای حکام ارجاع داده شود. با توجه به متن صریح موافقتنامه جامع پادمانی ایران می‌تواند بدون هرگونه توضیحی و در هر زمانی که بازرس یا بازرسینی را فاقد صلاحیت تشخیص داد از پذیرش آنها اجتناب کند و آژانس باید بازرس یا بازرسین دیگری را جایگزین نماید.
براساس گزارش‌های منتشر شده بخش پادمان، آژانس برای انجام وظائف پادمانی در چارچوب‌های مختلف پادمانی از خدمات حدود ۴۰۰ بازرس از ۸۰ ملیت مختلف از کشورهای عضو بهره می‌برد. از این تعداد حدود ۱۲۰ بازرس برای انجام بازرسی و راستی آزمایی فعالیت‌های هسته‌ای درچارچوب تعهدات پادمانی ذیل توافقنامه جامع پادمانی کشور جمهوری اسلامی ایران منصوب شده‌اند. یعنی چیزی حدود یک سوم کل تعداد بازرس‌های آژانس. پس از لغو انتصاب ۸ بازرس نیز ایران ۱۴ بازرس جدید آژانس را پذیرفت و آژانس هیچ اشاره‌ای به این انتصاب‌های جدید نکرد و این رویکرد آژانس حرفه‌ای نیست!
در بیانیه گروسی در این خصوص همچنین لغو انتصاب بازرسان را مسبوق به سابقه دانسته اما اگر موضوع مسبوق به سابقه است و قبلا نیز چنین شرایطی رخ داده بود چرا آژانس با توجه به سوابق قبلی پیش بینی لازم را برای جلوگیری از وقوع مجدد چنین رویدادی در پیش نگرفته بود؟ با توجه به گزارش‌های موجود در سال ۲۰۰۷ نیز ایران از پذیرش ۳۸ بازرس احتراز کرد ولی دو طرف در ادامه به توافق رسیدند و آژانس نیز در انجام وظایف‌اش با مشکلی مواجه نشد. بنابراین رویکرد و وقایع اخیر را می‌توان ناشی از ناتوانی فنی آژانس ( در تامین نیروی انسانی متبحر کافی) و هم ناشی از ضعف در انجام مذاکرات و تعامل با کشور عضو دانست.
مدیرکل بدون توجه به حقوق ذاتی کشور عضو و طی سال‌ها بی‌توجهی به وظایفی که بر عهده آژانس برای انجام موثر اقدامات پادمانی و بهره گیری از تجربیات قبلی در تعاملات با کشور و نیز استفاده موثر از کلیه منابع از جمله نیروی انسانی متخصص آن شده است، موضوعی را که جزء حقوق کشور عضو است را مبنایی برای فرار از پاسخگویی مناسب به اعضا قرار داد.
آژانس به جای مذاکره با کشور عضو و معرفی بازرس‌های جدید مکررا از ایران -برخلاف مفاد ماده ۹ -درخواست می‌کند که در تصمیم‌اش تجدیدنظر کند و با طرح موضوع در مجامع مختلف در صدد استفاده از موضوع به عنوان ابزاری برای اعمال فشار سیاسی بر کشور است.
در واقع آژانس به جای حل فنی موضوع به دنبال بهره گیری از شرایط سیاسی دنیا و حل آن از طریق سیاسی است که خارج از صلاحیت فنی آن است. این نحوه عملکرد آژانس که برخلاف متن توافقنامه جامع و سازوکارهای به رسمیت شناخته شده در آن است.
فرجام سخناکنون با سفر گروسی به ایران و رایزنی با مقامات جمهوری اسلامی این فرصت فراهم است که همکاری‌های ایران و آژانس افزایش یابد. این رویکرد آژانس که خواسته یا ناخواسته در سمت و سوی منافع مقطعی گروهی از کشورهای غربی است می‌تواند منجر به کاهش اعتبار فنی آژانس شود. سفر پیش رو بستر مناسبی برای گسترش تعاملات ایران و آژانس است و این اتفاق جز با مذاکرات فنی و همچنین عدم سیاسی کاری محقق خواهد شد.
اکنون امیدواری برای همکاری‌های بیشتر ایران و آژانس و حل و فصل ابهامات وجود دارد. دولت جمهوری اسلامی ایران بارها حسن نیت خود را نشان داده و آژانس بین المللی انرژی اتمی نیز باید در مقابل همکاری‌های ایران، رویکرد متقابل و سازنده داشته باشد.
نکته قبل توجه این است که باید راز موفقیت ایران را در پیگیری همزمان افزایش قدرت هسته‌ای کشورمان در کنار توجه به تعاملات و مذاکرات فنی با آژانس دانست. پیشرفت‌های فنّی ایران در حوزه‌های مختلف هسته‌ای به ویژه غنی‌سازی نشان می‌دهد که علیرغم فشارهای مختلف تحریمی و حتی خرابکاری، این حرکت پرشتاب متوقف یا کند نشده است.
آژانس بین‌المللی انرژی اتمی , سازمان انرژی اتمی ایران , برجام , مذاکرات هسته ای , محمد اسلامی , مدیر کل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی ,
یکی از فرصت‌های مناسب در این سفر شرکت گروسی در اجلاس کنفرانس بین‌المللی علوم و فنون هسته‌ای ایران است. کنفرانسی که کاملا جنبه علمی و تحقیقاتی دارد و می‌تواند تصویر مناسبی از علم هسته‌ای و همچنین فعالیت صلح آمیز ایران به جهان مخابره کند.
طبق گفته محمد اسلامی، رئیس سازمان انرژی اتمی حدود ۴۷۷ مقاله تاکنون برای این کنفرانس ارائه شده است.
نخستین کنفرانس بین‌المللی علوم و فنون هسته‌ای ایران روز دوشنبه ۱۷ اردیبهشت آغاز می‌شود و قرار است در افتتاحیه آن محمد اسلامی، رئیس سازمان انرژی اتمی سخنرانی کند.
کد خبر 849042 برچسب‌ها رافائل گروسی هسته‌ای - آژانس بین‌المللی انرژی اتمی خبر ویژه
ورود دادستان کلاله به موضوع مفقودی «یسنا»